Historia

Stowarzyszenie Związek Szczyrzycan powstanie i działalność .

Powstanie Związku Szczyrzycan poprzedziło kilka ważnych wydarzeń w życiu kulturalnym kraju, wytyczających nowy etap rozwoju polskiego regionalizmu. Były to:

Powstanie w 1919 r. Związku Podhalan.
"Wskazania dla synów Podhala" wygłoszone w 1922 r. przez ucznia szczyrzyckiej szkoły - Władysława Orkana na VI Zjeździe Podhalan w Czarnym Dunajcu.
Postulaty programowe dla polskiego regionalizmu opublikowane w roku następnym przez Stefana Żeromskiego na kartach "Snobizmu i postępu".
Program regionalizmu polskiego opracowany w 1926 r. przez Radę Naukową Sekcji Powszechnych Uniwersytetów Ludowych, opublikowany w 4/5 numerze "Polskiej Oświaty Pozaszkolnej" w 1926 r.

Mając do dyspozycji tak cenne materiały postanowili Szczyrzycanie zorganizować w 1926 r. pierwszy zjazd absolwentów szkoły szczyrzyckiej, celem powołania regionalnej organizacji pod nazwą "Związek Szczyrzycan". Sprzyjającymi powstaniu Związku okolicznościami były: tradycja historyczna wynikająca z faktu, że Szczyrzyc był w okresie I Rzeczypospolitej stolicą największego powiatu w Kasztelanii Krakowskiej, której władztwo sięgało od Tatr do prawego brzegu Wisły oraz istnienie w tej miejscowości szkoły podstawowej, prowadzonej przez Cystersów, która umożliwiała niezamożnym dzieciom chłopskim z dalekich nawet okolic kontynuowanie nauki w szkołach średnich Krakowa, Bochni czy Nowego Sącza.

I Zjazd Szczyrzycan zgromadził w dniu 13 lipca 1926 r. 42 osoby. Zjazd ten postanowił jednomyślnie założyć stowarzyszenie pod nazwą "Związek Szczyrzycan", zatwierdził jego statut i powołał Zarząd w osobach:

Prezes - ks. prałat płk. Antoni Matejkiewicz, dziekan W.P. - Pogorzan
Wiceprezes - ks. kanonik Józef Szewczyk z Tymbarku
Skarbnik - ks. kanonik Andrzej Bogacz z Krasnych-Lasocic
Z-ca skarbnika - nauczycielka Maria Fall z Pogorzan
Sekretarz - dr inż. Władysław Gębik ze Szczyrzyca

Naczelne tezy programowe zobowiązywały Zarząd Związku Szczyrzycan do równorzędnego traktowania kulturalnego i gospodarczego rozwoju regionu szczyrzyckiego oraz przestrzegania prymatu oświaty w dziedzinie upowszechniania kultury.

Działalność Związku w latach wojny 1939-45 zeszła do podziemia. Pierwsze po wojnie walne zebranie Związku Szczyrzycan odbyło się w Szczyrzycu w dniu 28 października 1945 r.

Na zebraniu tym wybrano nowe władze Związku w osobach:

Prezes - ks. płk Antoni Matejkiewicz
Z-ca - Antoni Hans
Sekretarz - mgr Stanisław Kołodziej
Skarbnik - Franciszek Wąsowicz

Członkowie Zarządu:

- dr Władysław Gębik
- Henryk Rogaliński

Niestety, Związek Szczyrzycan nie uzyskał zatwierdzenia przez władze powiatowe, które uznały go za zbędną organizację i musiał zaprzestać swojej działalności.

Dopiero w roku 1964 starania Szczyrzycan uwieńczone zostały pomyślnym rezultatem. W dniu 17 lipca 1964 roku uzyskano (nie bez trudności)decyzję Urzędu Spraw Wewnętrznych, na mocy której Związek Szczyrzycan został wpisany do rejestru stowarzyszeń Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, uzyskując prawo istnienia i działania w oparciu o zatwierdzony statut.

W dniach 13-14 sierpnia 1966 r. odbył się w Szczyrzycu walny zjazd członków Związku Szczyrzycan, na którym wybrano nowy Zarząd w składzie:

- - Prezes - mgr inż. Ignacy Cudek
  - Wiceprezes - mgr Stanisław Kołodziej
  - Sekretarz - Waleria Cudek
  - Skarbnik - Michalina Mazgaj
  - Przew. Komisji Rewizyjnej - mgr Stanisław Czachura

Kolejne Zarządy wybierane były co 4 lata.

I tak od 1970-1974 skład Zarządu przedstawiał się następująco:

- - Prezes-Michalina Mazgaj
  - Wiceprezes-Emilia Wąsowicz
  - Sekretarz-Waleria Cudek
  - Skarbnik-Helena Krzyściak

Członkowie Zarządu:

- - Zygmunt Węgrzyn
  - Monika Węgrzyn
  - Bronisław Kaniuch
  - Emilia Maciuszek

W latach 1974-1978:

- - Prezes-Józefa Kokot
  - Wiceprezes-Emilia Wąsowicz
  - Sekretarz-Waleria Cudek
  - Skarbnik-Helena Krzyściak

Członkowie Zarządu:

- - Zygmunt Węgrzyn
  - Monika Węgrzyn
  - Bronisław Kaniuch
  - Emilia Maciuszek

Dla Związku były to lata bardzo ciężkie z powodu nieprzychylności władz partyjnych.

9 stycznia 1976 roku Wydział Spraw Wewnętrznych Urzędu Wojewódzkiego w Nowym Sączu zatwierdził zmiany statutu stowarzyszenia pod nazwą "Związek Szczyrzycan" wpisanego do rejestru Stowarzyszeń i Związków pod poz. Nr 1 - 27. Stowarzyszenie uzyskało osobowość prawną.

Na walnym zebraniu w 1978 r. wybrano nowy Zarząd:

- - Prezes - mgr Stanisław Kołodziej
  - Sekretarz - Cecylia Kowalska
  - Skarbnik - Janina Kolarczyk

Członkowie Zarządu:

- - mgr Stanisław Czachura
  - Waleria Cudek - zajmująca się zespołem regionalnym
  - Bronisław Kaniuch - zajmujący się ukwieceniem rynku
  - Józefa Kokot

Komisja Rewizyjna:

- - Jan Repelewicz
  - mgr inż. Ignacy Cudek

22 lutego 1983 r. mgr Stanisław Kołodziej ze względu na wiek zrezygnował z funkcji prezesa. Nadal aktywnie pracował jako członek Zarządu.

Walne zebranie wybrało nowy Zarząd.

W skład Zarządu weszli:

- - Prezes - Józef Spędzia
  - Wiceprezes - Jan Bochenek
  - Sekretarz - Waleria Cudek
  - Skarbnik - Janina Kolarczyk

Członkowie Zarządu:

- mgr Stanisław Czachura
- mgr Ignacy Cudek
- mgr Stanisław Kołodziej

Komisja Rewizyjna:

Jan Repelewicz
Józefa Kokot

Działał on do 29 sierpnia 1999 r. W tym dniu powołano nowy Zarząd.

W jego skład weszli:

Prezes - O. Opat Eugeniusz Włodarczyk
Wiceprezesi - mgr Stanisław Czachura, Jan Bochenek
Sekretarz - Waleria Cudek
Skarbnik - Janina Kolarczyk

Członkowie Zarządu:

Grażyna Bodziana
Stanisław Pigoń
Stanisław Pazdan

Komisja Rewizyjna:

Przewodniczący - Jan Repelewicz
Sekretarz - Jan Mazgaj

Członkowie:

Teresa Drabik
Jan Gargas
Władysław Biel

Sąd Koleżeński:

Przewodniczący - Wiesław Cudek
Sekretarz - Alina Adamczyk

Członkowie:

Stanisław Matykiewicz
Leszek Wąsowicz

Od 11 maja 2007 r. nowy Zarząd działał w składzie:

Prezes-O. Opat Eugeniusz Włodarczyk
Wiceprezes-Stanisław Matykiewicz
Sekretarz-Waleria Cudek
Skarbnik-Janina Kolarczyk

Członek Zarządu:

Grażyna Bodziana

Komisja Rewizyjna:

Przewodniczący-Jan Mazgaj
Zastępca-Stanisław Pigoń
Sekretarz-Teresa Drabik

Członkowie:

Jan Antkiewicz
Bogumiła Dziedzic

Sąd koleżeński:

Wiesław Cudek
Jacek Ziemiański
Cecylia Antkiewicz